-
Third Man (थर्ड मॅन)
डॉ. संजय ढोले हे सध्याच्या घडीला विज्ञानसाहित्यातील आघाडीचे विज्ञानकथालेखक असून, त्यांच्या सिद्धहस्त लेखणीतून हा ‘थर्ड मॅन’ नावाचा विज्ञानकथासंग्रह साकारला आहे. त्यांच्या विज्ञानकथा या विज्ञानाच्या मध्यवर्ती कल्पनांचा आविष्कार असून, सैद्धान्तिक, प्रायोगिक व भविष्यातील नावीन्यपूर्ण संकल्पनांचा वेध घेणार्या स्वतंत्र कलाकृती आहेत. त्यांच्या कथा प्रस्थापित विज्ञानाचं बोट धरून पुढे जातातच; पण त्याच वेळी भविष्यातील येऊ घातलेल्या विज्ञानाचा परामर्श घेणार्याही आहेत. डॉ. ढोले यांनी विज्ञानकथेत भौतिकशास्त्र, जैवशास्त्र, किरणशास्त्र व इतर आंतरशाखीय शास्त्रांचे विषय हाताळले असून, लालित्याचा सक्षमपणे आधार घेऊन, त्या वाचकांपर्यंत पोहोचण्याचं कार्य केलं आहे. ‘थर्ड मॅन’ ही कथा भविष्याचा वेध घेणारी असून, ‘उपरा’ व ‘मोकळं अवकाश’ या कथा अंतराळाचा ठाव घेणार्या आहेत. शिवाय ‘अंधारातील डोह’ व ‘ट्रीटमेंट’ या कथा वैद्यकीय शास्त्रातील घडामोडींशी निगडित असून, ‘नि:पात’ आणि ‘मागोवा’ या मानवी जनुकाशी नातं सांगणार्या आहेत. तर ‘दरड’ ही तंत्रज्ञानाचा पुरावा देणारी आहे. डॉ. ढोले यांच्या सर्वच कथा विज्ञानाशी नातं सांगणार्या असून, प्रवाहित व रोमहर्षक आहेत. म्हणूनच या निश्चितपणे वाचकांच्या मनाचा ठाव घेऊ शकतील.
-
Hollywoodche Vinodveer (हॉलीवूडचे विनोदवीर)
राजेन्द्र खेर लिखित ‘हॉलिवूडचे विनोदवीर ‘ या पुस्तकात हॉलिवूडच्या माध्यमातून जगभरातील रसिकांची मनमुराद करमणूक केलेल्या आठ विनोदवीरांची चरितकहाणी आहे. प्रसिद्धी-नावलौकिक सहजासहजी किंवा अनायासे मिळत नाही. त्यासाठी जन्मत:च अभिजात कलागुण अंगी असावे लागतात. या प्रत्येकाची शैली वेगवेगळी असली... तरी प्रेक्षकांची हसवणूक हाच या विनोदवीरांचा एकमेव धर्म होता. यातील बहुतेकांनी सुरुवातीला मिळेल त्या संधीचं सोनं करत या क्षेत्रात पाय रोवला... त्यांच्या दुर्दम्य ध्यासाला अडथळे-अडचणींची पर्वा नव्हती. उलट विपरीत परिस्थितीने त्यांच्यातील कलागुणांना अलौकिक झळाळी प्राप्त करून दिली. मूकपटाचा काळ त्यांनी गाजवला तसाच बोलपटाचा काळही... हॉलिवूडला लाभलेली ही रत्नंच होती. त्यांच्या कारकिर्दीची ओळख सर्वांसाठी नक्कीच प्रेरणादायी आहे. आवर्जून वाचावे असेच हे पुस्तक आहे.
-
Dr.Toys Smart Play Smart Toys (डॉ. टॉयज् स्मार्ट प
खेळणी आणि खेळ यातून मुलांना कसं घडवावं, याचं मार्गदर्शन करणारं हे पुस्तक आहे. अगदी नवजात शिशूपासून ते साधारण दहा-बारा वर्षांपर्यंतचा वयोगटाचा लेखिकेने विचार केला आहे. प्ले कोशंट म्हणजेच खेळण्यांक या संज्ञेचा परिचय या पुस्तकातून होतो. तसेच त्या-त्या वयोगटातील मुलांसाठी कोणती खेळणी घ्यावीत, त्या खेळण्यांचा आणि मुलांच्या शारीरिक-मानसिक जडणघडणीचा कसा संबंध आहे, हे सांगितलं आहे. त्या-त्या वयोगटातील मुलांचे महत्त्वाचे शारीरिक, भावनिक-सामाजिक, मानसिक टप्पे यावरही भाष्य केलं आहे. खेळण्यांचे विविध प्रकार सांगितले आहेत. खेळण्यांचं अर्थकारण, खेळण्यांची सुरक्षा इ. मुद्द्यांची चर्चा खेळण्यांच्या अनुषंगाने केली आहे. भिरभिरे, संगीत वाजवणारे खेळणे आणि टेपरेकॉर्डर, बाहुल्या, मनोरे रचणे, टेलिफोन, भोवरा इ. खेळण्यांबद्दल तपशीलवार विवेचन केलं आहे. खेळ आणि खेळणी यांच्या माध्यमातून मुलांना घडविण्यासाठी केलेलं हे सखोल मार्गदर्शन पालकांसाठी आणि खेळमार्गदर्शकांसाठी उपयुक्त आहे.
-
Harik (हारीक)
मराठी ग्रामीण साहित्य प्रकारातले एक महत्त्वाचे नाव संजीव गिरासे! मातीतून जन्मलेली कथा, त्याच मातीत जगणारा साहित्यिक याचा सुंदर मेळ संजीव गिरासेंच्या कथात्मसाहित्यात दिसून येतो. वास्तवाला स्पर्श करीत ग्रामीण भाव-भावनांना अलवार स्पर्श केला आहे. वाचकांच्या मानसिक पातळीवरून थेट हृदयाशी संवाद साधणाऱ्या गिरासेंच्या कथा आहेत. पुरोगामी विचार हे जगण्याचं अंग असावं हे सत्य असलं, तरी त्यातील मानवी, मानसिक आणि सैद्धान्तिक परिसीमा ओलांडणारं पुरोगामित्व सृिष्टचक्राच्या गतीत अडथळा आणणारं ठरतं, हे `डाबरं` या कथेतून व्यक्त होते. संसारासाठी जगायचं, मुलांच्या गरजा पूर्ण करण्यासाठी धडपडायचं, नवरा जुगारी, सटोड्या, असं असताना एकांगी लढा देणारी निर्मला लेखक `हारीक` या शीर्षक कथेतून समर्थपणे उभी करतो. निसर्ग, राजकीय सत्ता, पुढारी, व्यापारी, भ्रष्ट व्यवस्था यांच्याशी झगडणारा भीमा अप्पा `वझं` या कथोतून प्रभावीपणे समोर येतो. ग्रामीण जीवनाच्या तळाशी जाऊन शोध घेणारे कथात्मसाहित्य म्हणून `हारीक` या कथा समूहाकडे पाहायला हवे. सारांश, ग्राम जीवनातील व्यक्तिपरत्वे मानसिक आंदोलने, घालमेल, आर्थिक कुतरओढ आणि सामाजिक ताना-बाना अधोरेखित करणाऱ्या या कथा आहेत.
-
Baykocha Maran Sohala (बायकोचा मरण सोहळा)
सगळ्या रोगांवर विनोद हे एक रामबाण औषध आहे. विनोद हा माणसाच्या दुखऱ्या जखमेवर फुंकर घालणारा असतो. विनोदात दुःख पचविण्याचे बळ आहे. ‘विनोद' शब्दाची फोड वि + नुद् म्हणणे आनंद देणे, रिझवणे किंवा दुःख निराशा घालविणे, दूर करणे अशी आहे. जीवनातील दुःख विसरण्याचे, उद्विग्न, हताश आयुष्यात हिरवळ फुलविण्याचे काम विनोद करतो. आसू आणि हसू यांचा जवळचा संबंध आहे. विविध लोकांनी विनोदावर केलेले हे भाष्य मी वाचत आलो होतो.
-
Ajanma(अजन्मा)
एक सोशल वर्कची पदवी घेतलेली मुलगी सरकारी हॉस्पिटलमध्ये स्त्रीरोगविभागात नोकरीला लागते आणि तिला या समाजाचे विदारक दर्शन होत राहते. त्याला भिडावे लागते. गरीबी, अगतिकता, लाचारी, लबाडी या सर्वाला सामोरे जावे लागते. एका भाबड्या, संवेदनशील मुलीचा एका प्रबुद्ध आणि जबाबदार स्त्रीकडे होणारा हा एक प्रवास. आजच्या काळातसुद्धा आद्य स्त्री लेखिका मालतीताई बेडेकर यांच्या जवळ जाणारा आणि म्हणूनच अस्वस्थ करणारा!
-
Shivratr (शिवरात्र)
This is another landmark book of political essays dealing with important issue of communalism and secularism. This book has been awarded by Maharashtra Government as Best Book of the year in thought provoking literature: 1972.He dwells herein on topics such as “Golwar Guruji and Gandhiji”, “Gandhiji’s Murder and Hindi Masabhaits’ ideology”. Communilism in Mulim Politics in India”, “Secular Ideals and the political leadership of Khan Abdul Gaffarkhan and Maulana Azad” etc.
-
Akalan(आकलन)
आकलन १. नेताजींचे पुण्यस्मरण २. सरदार पटेल : काही समज-गैरसमज ३. डॉ. आंबेडकरांच्या पुण्यस्मरणाच्या निमित्ताने ४. शुद्र पूर्वी कोण होते? ५. णमो अरहंताण ६. महात्मा गांधी आणि सामाजिक सुधारणा ७. सम्राट अकबर ८. आचार्य विनोबा भावे
-
Magova(मागोवा)
In this collection of essays in literary art with historical context, Prof. Kurundkar has included few articles related to Maratha history, history of philosophy and history of Indian materialism along with other. One article traces the history of Indian music from Bharatmuni to medieval ages and examines the claim that modern classical Indian music is fundamentally different than traditional one. In another article Prof. Kurundkar has examined Kalidasa’s Shakuntala. Tracing back he has tried to explore the historical truths in the legend from Mahabharata on one hand and poetical elevation of the legend by Kalidas. This anthology of essays cover Indian classical music, The character of Shakuntala as emerging from history and literature, Bendre’s Sanbhaji, An outline of folk literature, A tribute to Shejwalkar’s genius and Loayat – critical perspective of Shankya philosophy.