-
George and the ship of time (जॉर्ज एण्ड द शिप ऑफ ट
अर्टेमिस अंतराळयानाच्या कचाट्यातून जॉर्ज निसटतो. त्याच्या आनंदाला पारावार राहत नाही. त्याच्या आपल्या घराकडील प्रवास सुरू होतो. पण तो जेव्हा पृथ्वीवर पोहचतो त्याचा आनंद पुन्हा झाकोळून जातो. त्याच्या घराच्या जागी निव्वळ पडीक जमीन असते. रस्त्यांवर रोबो फिरत असतात, पण ते त्याच्याशी बोलत नाहीत. पण तिथेही त्याला एका अनपेक्षित मित्राची मदत मिळते. हा मित्र कोण? आणि त्याच्या मदतीनं जॉर्ज या भयंकर जगाचं रहस्य शोधू शकेल का? साहस, उत्कंठा आणि रहस्याचा अनोखा मिलाफ असलेली जॉर्जची रंगतदार अंतराळ सफर...
-
Cast Matters (कास्ट मॅटर्स)
या स्फोटक पुस्तकात, जगातल्या अनेक खंडांमध्ये शिक्षण घेतलेले पहिल्या पिढीचे दलित अभ्यासक, जातीबाबत खोलवर रुजलेल्या धारणा आणि तिचं बहुस्तरीय स्वरूप विशद करतात. दररोज नरकयातना भोगावा लागणारा दलित आणि प्रेम व विनोदबुद्धीनं भारलेली त्याची अपूर्व बंडखोरीही यात आढळते. दलितांमधील अंतर्गत जातीभेदांपासून ते उच्चभ्रू दलितांचं वर्तन आणि त्यांच्यातील आधुनिक काळातल्या अस्पृश्यतेची विखुरलेली रूपं ब्राह्मणी सिद्धांताच्या अटळ प्रभावाखाली कार्यान्वित असतात. जोवर दलित सत्ता मिळवण्यासाठीच्या लढ्यात नेतृत्वस्थानी नसतील आणि ब्राह्मणवादाविरोधात ब्राह्मण उभे राहणार नाहीत, तोवर जातीचं अस्तित्व राहणार असल्याची मांडणी एंगडे करतात.
-
1912 Antarcticachya Shodhat (१९१२ अंटार्क्टिकाच्या
जगभरातील साहसवीरांनी दक्षिण ध्रुवीय प्रदेशात जाऊन नोंदवलेली निरीक्षणे, त्या प्रदेशातील वास्तव्यादरम्यान त्यांना आलेले अनुभव, तेथील प्रतिकूल हवामानाशी झगडताना होणारा प्राणांतिक त्रास, तिथे नेता येऊ शकणारे प्राणी (घोडे, खेचर, कुत्री), त्या प्राण्यांची उपयुक्तता, तेथील वास्तव्यात खाल्ले जाणारे अन्न (व्हेल माशांचे मांस इ.), तेथील बर्फातून मार्गक्रमण करताना वापरली जाणारी साधने, वैज्ञानिक उपकरणे (होकायंत्र, मॅग्नोमीटर इ.), पोषाख , तसेच या मोहिमांदरम्यान काही जणांना पत्करावा लागलेला मृत्यू इ. विषयीRचे उल्लेख म्हणजे ‘१९१२ अंटार्क्तिकाच्या शोधात’ हे पुस्तक. तिथे वापरल्या जाणाऱ्या साधनांमध्ये, पोषाखामध्ये, पादत्राणांमध्ये कालमानाने होत गेलेले बदलही या पुस्तकातून नोंदवले आहेत. एकूणच जगभरातील या साहसवीरांच्या मोहिमांच्या निमित्ताने या प्रदेशाविषयीचा प्रत्येक पैलू उलगडला जातो. संबंधित विषयाची छायाचित्रे, काही नकाशे, साहसवीरांची स्वहस्ताक्षरातील पत्रे, तसेच संदर्भसाधनांचाही समावेश आहे. या मोहिमांमधील थरार आणि साहसवीरांच्या अचाट इच्छाशक्तीचं दर्शन घडवणारं प्रेरणादायक पुस्तक.
-
Azadi (आझादी)
डोळ्यांत अंजन घालणाऱ्या या निबंधांमधून अरुंधती रॉय अधिकारशाही वृद्धिंगत होत असलेल्या या जगात स्वातंत्र्याचा अर्थ चाचपून पाहण्यासाठी आपल्याला उद्युक्त करतात. या निबंधांमध्ये सार्वजनिक तसेच खासगी भाषा आणि या अस्वस्थ कालखंडात फिक्शनसह इतर पर्यायी कल्पनांची नेमकी कोणती भूमिका असावी, याविषयीच्या चिंतनाचा समावेश आहे. रॉय म्हणतात, की ही जागतिक साथ म्हणजे दोन जगांच्या दरम्यान असलेले एक प्रवेशद्वार आहे. या साथीमुळे आरोग्याची आणि इतरही अपरिमित हानी झालेली असली, तरी तिने मनुष्यजातीला एक सुवर्णसंधी उपलब्ध करून दिली आहे. नव्या जगाची कल्पना करण्याचे आपल्या सगळ्यांना मिळालेले हे निमंत्रण आहे.
-
Everest 1953 (एव्हरेस्ट 1953)
राणी एलिझाबेथच्या राज्याभिषेका दिवशी 2 जून 1953 रोजी एव्हरेस्टवरच्या पहिल्या चढाईची बातमी आली. गिर्यारोहणाच्या इतिहासातला हा सुवर्णक्षण. तसं पाहता ही एक सुनियोजित मोहीम होती, पण तरी अनेक अडथळ्यांनी आणि विरोधाभासानं ती अधिकाधिक खडतर होत गेली. गिर्यारोहकांच्या डायऱ्या, त्यांची पत्रं अशा असंख्य दस्तावेजातून एव्हरेस्ट चढाईची पट उलगडत जातो. या थक्क करणाऱ्या प्रवासाचा पुनर्अनुभव देत हे पुस्तक 1953च्या इतिहासाची सफर घडवतं.
-
Kulamamachya Deshat( कुलामामाच्या देशात)
कोरकु भाषेत ‘कुला’ म्हणजे वाघोबा. मेळघाटच्या जंगलातला हा कुलामामा जेवढा काळजात धडकी भरवणारा, तितकीच त्याच्याबद्दलची उत्सुकताही अधिक. रानवाटा तुडवत कुलामामाचं दर्शन घेताना इथं वनअधिकाऱ्यांनाही जद्दोजहद करावी लागते...पण त्यातूनच काही खुसखुशीत प्रसंग, पेचप्रसंग निर्माण होतात. असेच हे ‘कुलामामाच्या देशातले’ रंगतदात प्रसंग. वनाधिकारी रवींद्र वानखडे यांच्या सुरस जंगलकथा आणि जी.बी. देशमुख यांच्या खुमासदार लेखनशैलीचा हा अद्भुत मिलाफ.
-
Aajcha Divas Majha (आजचा दिवस माझा )
स्पर्धा परीक्षा म्हणेज संयम आणि प्रयत्नांचीच परीक्षा. पण जिद्द आणि मेहनतीची तयारी असल्यास यश पायाशी लोळण घेतं, याचं उदाहरण म्हणजे आयएएस विजय अमृता कुलांगे. कुलांगे यांच्या ‘आजचा दिवस माझा’ पुस्तकातून त्यांच्या याच यशाची गुरूकिल्ली आपल्या समोर येते. ग्रामीण व शहरी भागांतील विद्यार्थ्यांनी खडतर परिस्थितीतही जिद्द न सोडता संकटांवर मात करून यश कसं संपादन करायचं, याचा वस्तुपाठ म्हणजेच लेखकाचे जीवन. प्राथमिक शिक्षक ते आयएएस अधिकारी हा प्रवास अगदी थक्क करणारा. काळाच्या मुशीत तावून सुलाखून निघालेले लेखकाचे आयुष्य आपणा सर्वांपुढेच सकारात्मकतेचा, प्रसन्नतेचा व नवनवीन आव्हानांचा दीप प्रज्वलित करते. जीवनजाणिवा समृद्ध करते.
-
Sthalantar (स्थलांतर)
युरोपला स्थलांतरित होण्याचं, तिथे एक सुस्थिर जीवन जगण्याचं स्वप्न डोळ्यांत घेऊन आफ्रिकेतील एरिट्रिया या देशातून बाहेर पडलेली सेमिरा... नंतर सुदान ते छादमधील अंजामेना असा झालेला प्रवास....अंजामेनात खिसशी झालेली भेट... दोघांत निर्माण झालेले शरीरसंबंध... त्यानंतर बोटीने इटलीला जात असताना लिबियाकडून बोट पकडली जाऊन दोन महिन्यांचा घडलेला असहनीय तुरुंगवास...तुरुंगवासात असताना लक्षात आलेलं गरोदरपण...तुरुंगातून सुटल्यावर परत अंजामेनाला गेली असताना खिसने फसवणूक केल्याचं कळलेलं सत्य...तिथेच निर्वासित कार्यालयाच्या निवासात राहत असताना जडलेला स्मृतिभ्रंशाचा आजार... तिची रुग्णालयात झालेली रवानगी...अशातच तिने मुलीला दिलेला जन्म...मुलीच्या जन्मानंतर काही दिवसांनी रुग्णालयातून केलेलं पलायन...निर्वासित कार्यालयाच्या अधिकारी रेमा बुस्तानी आणि तिच्या भावाने तिच्या शोधासाठी केलेले अथक प्रयत्न...नाट्यमय वळणांनी पुढे सरकत राहणारी सेमिराची सत्यकथा ‘स्थलांतर.’
-
Bhintina Jibhahi Astat (भिंतींना जिभाही असतात)
डेप्युटी कमिशनर ऑफ पोलीस अमृतराव मोहिते यांना गुन्ह्यांच्या तपासामध्ये डॉ. कौशिक यांनी केलेली मदत, या सूत्रातून साकारलेल्या कथा... ‘वाचेवीण संवादु?’ या कथेमध्ये बलात्काराच्या धक्क्याने ‘कोमा’सदृश स्थितीत गेलेली महिला... तिच्याशी ‘फंकक्शनल मॅग्नेटिक रेझोनन्स इमेजिंग’ तंत्राद्वारे शब्दांविना संवाद साधून डॉ. कौशिक गुन्हेगाराला समोर आणतात... धाकट्या भावाने मोठ्या भावाचा गोळी घालून खून करून आत्महत्येचा रचलेला बनाव; पण ‘कार्पल टनेल सिन्ड्रोम’चा आधार घेऊन डॉ. कौशिक यांनी केलेला पर्दाफाश म्हणजे ‘हातचलाखी’ ही कथा... चीफ ऑफ आर्मी स्टाफने पंतप्रधानांना पाठवलेले गोपनीय पत्र लीक होते, त्याचा आणि त्या पत्राचे डिक्टेशन घेणाऱ्या महिला सेक्रेटरीने नेसलेल्या ऑप्टीकल फायबरयुक्त धाग्याचा संबंध डॉ. कौशिक सिद्ध करतात, याची हकिकत येते ‘ए फॅब्रिकेटेड स्टोरी’ या कथेत...विविध गुन्ह्यांचा विज्ञानाच्या आधारे केलेला पर्दाफाश... विज्ञानाधारित रहस्यकथांचा उत्कंठावर्धक संग्रह
-
George And The Blue Moon (जॉर्ज एण्ड द ब्लू मून)
‘जॉर्ज अ‍ॅन्ड द ब्ल्यू मून’ या कादंबरीतील जॉर्ज व अ‍ॅनी या शाळकरी मुलांचे जीवन म्हणजे साहसी जीवनाची गाथाच! विश्वाचे अंतरंग उलगडून दाखवणारी सुंदर सफर आपण या कादंबरीतून अनुभवतो. अवकाशातील चित्तथरारक स्पंदने, अचानक समोर उभं राहणारं अनोखं विश्व आणि त्यातील खगोलशास्त्रीय, वैज्ञानिक गमती-जमती आणि विश्वाच्या अंतरंगात मुशाफिरी करणारी दोन अफलातून मुलं यांची धाडसी सफर म्हणजेच हे पुस्तक.
-
Rajacha Ghoda Aani Itar Katha (राजाचा घोडा आणि इतर
राजाचा घोडा खंतावतो, त्याच्याकडे वेगळं काही नाही म्हणून...पण घोड्याची खंत कशी दूर होते...इतर प्राणी-पक्ष्यांना बघून चिमणीला वाईट वाटतं की आपल्याला चालता येत नाही...चिमणीचं दु:ख कशामुळे दूर होतं?...जिराफाला दु:ख असतं त्याच्या उंचीचं, कोणाला शाबासकी देता येत नाही याचं...खारूताई त्याला दु:खातून कशी बाहेर काढते?...काळी आणि पांढरी कबुतरं वेगळ्या रंगामुळे एकमेकांशी फटकून वागतात...पण एका प्रसंगातून साळुंकी त्यांना एकत्र आणते...प्राणी-पक्षी यांच्या माध्यमातून स्वत:कडे काय आहे याचा शोध घ्यायला लावणाऱ्या कथा
-
Ajab Dongar Aani Itar Katha (अजब डोंगर आणि इतर कथा
एका गावात होता एक मोठा डोंगर...त्याच्यावर होत्या फळबागा, पुÂलबागा, मुलांना खेळायला ऐसपैस बागा, कारंजी आणि बरंच काही...सगळ्या गावाचं डोंगरावर भारी प्रेम...तरीही नाराज का होता हा डोंगर...कशी दूर झाली त्याची नाराजी?...एका घनदाट जंगलात होता एक हत्ती...खूप मस्तवाल होता तो...लहान लहान प्राणी-पक्ष्यांना मुद्दामहून घाबरवायचा...एकदा तर त्याने चिमणीच्या घरट्याला आणि तिच्या पिलांना धोका पोचवायचा प्रयत्न केला...कसा गेला या हत्तीचा मस्तवालपणा?...एका जंगलातील एका अस्वलाला वाटलं आपण जंगलचा राजा का होऊ नये...आपल्या तर सगळ्या अंगावर आयाळ आहे आणि सिंहापेक्षा आपण जाडजूड आहोत...त्याने गुपचूप सिंहाचं निरीक्षण सुरू केलं...त्याचं डौलदार चालणं, झाडाखाली बसणं वगैरे...इतर प्राण्यांनीही आपल्याला राजा म्हणावं, असं अस्वलाने त्यांना सांगितलं...पण त्यांनी ऐकलं नाही...मग अस्वल राजा झालं की त्याची फजिती झाली?...प्राणी-पक्षी-निसर्ग यातून पुÂलत गेलेल्या गोष्टी...जोडीला रंगीबेरंगी आणि मनाला मोहवणारी चित्रं...
-
Phule Fhulali Aani Itar Katha (फुले फुलली आणि इतर
फार फार वर्षांपूर्वी फुलंच नव्हती... पानांच्या वेगवेगळ्या रंगगंधांमुळे विविध कारणांसाठी पानंच तोडायला लागले लोक...पण मग का आणि कशी फुलली फुलं?...एकदा झाडांना कंटाळा आला सकाळी सकाळी फुलण्याचा...मधमाश्यांच्या आणि भुंग्याच्या गुणगुणण्याचा...मग काय केलं झाडांनी?...एकदा झाडांना उभं राहायचा, ऊन-पाऊस झेलायचा आला कंटाळा...मग झाडं झाली आडवी...त्यामुळे काय झालं? ...आधी सगळी पानं होती गोलमगोल...त्यामुळे काय व्हायचं?...पूर्वी फुलपाखरं होती बिनरंगाची...मग ती रंगीबेरंगी कशी झाली?... झाडं, पानं, फुलं, फुलपाखरू ...निसर्गाची सुंदर रूपं...या सुंदर रूपांच्या तितक्याच सुंदर चित्रांसह सजलेल्या गोष्टींचा संग्रह
-
Amerikecha N Sangitlela Gelela Sakshipt Itihas (अम
अमेरिका आणि तिच्या निरंतर सत्ता नाट्याचं व्यामिश्र दर्शन घडविणारा अनमोल ऐवज म्हणजे हे पुस्तक. ऑलिव्हर स्टोन आपला आवाज सहजगत्या पडद्यावरून पुस्तकाच्या पानांवर उतरवतात. मार्मिक छायाचित्रे, खिळवून ठेवणारी वर्णने आणि अज्ञात कागदपत्रे यांनी युक्त असलेले हे माहितीपट मालिकेतले कथन, स्टोन आणि विख्यात इतिहासकार पीटर कुझनिक यांच्या, ‘द अनटोल्ड हिस्टरी ऑफ द युनायटेड स्टेट्स’चे एक संक्षिप्त रूप सादर करते. अमेरिकेच्या अपवादात्मकतावादाच्या प्रचलित, रूढ मतांना हे आव्हान देते आणि अमेरिका तिच्या लोकशाही मूल्यांपासून किती दूर गेली आहे हे दाखवते, तसेच आपल्याला पुन्हा मार्गावर आणण्याकरता ज्यांनी संघर्ष केला त्या प्रबळ शक्तींचे दर्शन घडवते.
-
Sangati (सांगाती)
सांगाती हा प्रवास आहे, कलावंतांच्या सर्जनशीलतेला कुर्निसात घालणारा. या विलक्षण पुस्तकात सदानंद कदम आपल्याला साहित्य, संगीत, चित्रकला अशा विविध कलाप्रकारातील अवलियांची भेट घडवतात. या कलाकारांच्या कलासक्त जाणिवांची रेखीव मांडणी करतात. अनेक किस्से, प्रसंग आणि आठवणींचा पट उलगडत जात हे पुस्तक जणू अनेक प्रतिभावंतांशीच आपली ओळख घडवतं. गोनीदां, कुसुमाग्रज, विंदा, ‘स्वामी’कारांपासून, वपु, सुशि, खेबूडकर, ‘मृत्युंजय’कारांपर्यंत सगळ्यांचं जिव्हाळपण सांगातीच्या शब्दाशब्दात उतरतं.
-
Gurukilli Smaranshaktichi (गुरुकिल्ली स्मरणशक्तीची
स्मरणशक्तीचा विकास करणे, हा सगळ्यांसाठी उत्सुकतेचा विषय असतो. स्मरणशक्ती वाढवण्याची तंत्रे आणि त्यांची उपयुक्तता सांगणारे हे पुस्तक आहे. स्मरणशक्ती विकासाचे उद्दिष्ट साध्य करण्याचे मार्ग आणि स्मरणशक्तीची तंत्रे याविषयी हे पुस्तक मार्गदर्शन करते. ही तंत्रे कशी समजून घ्यायची इथपासून ते त्यावर प्रभुत्व कसे मिळवायचे इथपर्यंतचे सगळे टप्पे या पुस्तकात सांगितले आहेत. या तंत्रांचा तुमच्या व्यावसायिक वाटचालीमध्ये सुयोग्य वापर कसा करावा, याचेही मार्गदर्शन या पुस्तकातून मिळते. वाचकाने सक्रिय सहभाग नोंदवावा, या उद्देशाने पुस्तकात कृतिपेटिका दिल्या आहेत. असा सहभाग वाचकांना उपयुक्त ठरू शकतो. जसे, या संकल्पनांचा दैनंदिन जीवनात उपयोग करण्याच्या क्षमतांमध्ये वृद्धी होईल. तसेच, या मार्गदर्शनातील आशय त्यांना चांगल्या रीतीने आकलन होईल. स्मरणशक्ती वाढविण्यासाठीचे सविस्तर, उपयुक्त मार्गदर्शन.
-
Asa Asava Aai Pan (असं असावं ‘आई’पण)
हे पुस्तक मातृत्वाविषयी सांगत असतानाच त्याबरोबर येणाऱ्या जबाबदाऱ्या, समस्या यांचाही परामर्श घेते. आई म्हणून तुम्हाला मूल्यांचे महत्त्व निश्चितपणे अधिकच वाटते. मातृत्वासाठी आवश्यक असणारा विश्वास तुम्ही कसा मिळवाल, त्यासाठी कशा प्रकारचे प्रयत्न करावेत, मुलांमध्ये आत्मविश्वास निर्माण करण्यासाठी तुम्ही काय कराल इत्यादींबरोबरच प्रामाणिकपणा, सहनशीलता, नम्रता, औदार्य, सत्यता, शिस्त, क्षमाशीलता ही आणि अशी इतर मूल्ये आपल्या मुलांमध्ये रुजावीत असे सर्वच मातांना वाटते. त्यासाठीचे योग्य मार्गदर्शन या पुस्तकात केले आहे. त्याचबरोबर लहान-मोठ्या प्रश्नांची उत्तरे या पुस्तकात दिली आहेत. आई म्हणून तुमच्याकडे आवश्यक असणारा दृष्टिकोन, तुमची शैली याविषयीही हे पुस्तक सविस्तर चर्चा करते.
-
Vegalya Vatevarcha Doctor (वेगळ्या वाटेवरचा डाॅक्ट
‘मेडिसिन्स सान्स फ्रॉन्टिअर्स` या सेवाभावी संस्थेतर्फे डॅमियन ब्राऊन हा तरुण ऑस्ट्रेलियन डॉक्टर स्वयंसेवक म्हणून मोठ्या आत्मविश्वासाने आफ्रिकेत पोहोचतो. पण त्याची नेमणूक एका दूर, चहूबाजूंनी भू-सुरुंग पेरलेल्या, सर्वत्र निव्वळ मातीच्या झोपड्या असलेल्या शहरात झालेली असते. या नव्या डॉक्टरसाठी सगळीच परिस्थिती अपरिचित असते. ‘अंगोलन वॉर`चा प्रत्यक्ष अनुभव असणारे, त्याच्या दुप्पट वयाचे, इंग्लिश बोलू न शकणारे आणि पहिल्याच दिवसापासून वितंडवाद घालणारे आरोग्यसेवक त्याच्यासोबत असतात. पण तरी डॅमियन सर्व आव्हानांना धैर्यानं तोंड देतो. तीन स्वयंसेवकांच्या मदतीनं तिथल्या समाजातला असमंजसपणा, तर्कविसंगतता अशा गोष्टींशी लढत राहतो. कधी चित्त्याच्या हल्ल्यात जखमी होणारी माणसं, कधी भू-सुरुंगाचा स्फोट, तर कधी चुलीवर हत्यारं उकळून कराव्या लागणाNया शस्त्रक्रिया अशी आव्हानं सतत त्याच्या पुढ्यात असतात, तरी स्थानिकांशी मैत्री जुळवत तो परिस्थितीवर मात करतो. ‘वेगळ्या वाटेवरचा डॉक्टर’ हे अंगोला, मोझाम्बिक आणि दक्षिण सुदान इथल्या वैद्यकीय दुरवस्थेवर प्रकाश टाकणारं प्रभावशाली पुस्तक आहे. वैद्यकीय क्षेत्रातील मानवहितवादी गट आणि त्यांच्यासाठी काम करणारी- विक्षिप्त; पण असामान्य अशी माणसं, यांच्याबद्दलची प्रामाणिक मत मांडणारं, हे एक हृदयाला भिडणारं पुस्तक आहे.
-
Katha Ya Kshanachi (कथा या क्षणाची)
नाओ नावाची जपानी मुलगी डायरी लिहिते...ती डायरी एका बेटावर राहणाऱ्या लेखिकेला, रुथला सापडते...नाओ आणि रुथच्या प्रथमपुरुषी निवेदनातून कादंबरी पुढे सरकत राहते...नाओचे वडील सिलिकॉन व्हॅलीमधल्या एका मोठ्या कंपनीत नोकरी करत असतात...ते नावाजलेले कॉम्प्यूटर प्रोग्रामर असतात...पण त्यांची नोकरी जाते आणि नाओ तिच्या आईविडिलांसह टोकियोला येते...शाळेतल्या मुलांकडून नाओवर होणारं रॅगिंग, तिच्या वडिलांचं नैराश्य, त्यांनी आत्महत्येचे केलेले प्रयत्न...एवूÂणच, झाकोळलेलं नाओचं जीवन...तिची बौद्ध धर्माचं अनुसरण करणारी पणजी जिकोचा तिच्यावर प्रभाव...एका क्षणी वडिलांच्या नोकरी जाण्याचं आणि त्यांच्या आत्महत्येच्या प्रयत्नांमागचं कारण नाओला समजणं आणि त्याच वेळी जीवनाकडे सकारात्मकतेनं पाहण्याचा दृष्टिकोन गवसणं...नाओची डायरी वाचून तिला भेटण्याची उत्सुकता रुथच्या मनात दाटून येणं... क्वान्टम फिजिक्स थिअरी, व्यावहारिक जीवन, अध्यात्म आणि विज्ञानाची सांगड घालणारी, बुकर पुरस्कारासाठी नामांकन मिळालेली विलक्षण कादंबरी
-
Mind Master (माइंड मास्टर)
विश्वनाथ आनंद म्हणजे 64 घरांचा राजा. बुद्धिबळाच्या पटावरचा अनभिषिज्ञ सम्राट. तब्बल पाच वेळा विश्वविजेतेपदावर मोहोर उमटवणारा विजेता. त्यांच्या या आत्मकथनात लहानग्या विशीपासून ते विश्वविजेत्याच्या जडणघडणीतील अनेक टप्पे उलगडत जातात. बुद्धिबळाच्या गंतवून टाकणाऱ्या पटाइतकंच हे आत्मकथन गुंतवून टाकतं. वयाच्या सहाव्या वर्षी सुरू झालेला आनंदचा प्रवास, विश्वविजेतेपदावर वर्चस्व गाजवत त्यानं रशियाची मोडीत काढलेली मक्तेदारी, जगाच्या कानाकोपऱ्यात स्पर्धांसाठी केलेला प्रवास, क्रीडा प्रकारातलं राजकारण, त्याचं कुटुंब ते अगदी निवृत्तीच्या संकेतांमधली त्याची तगमग अशा अनेक गोष्टींना स्पर्शून जातात.